Effecten van aquathermie op microbiologische drinkwaterkwaliteit - Deel II

Bijna 40% van het energiegebruik in Nederland wordt gebruikt voor de warmtevoorziening, waardoor duurzame warmtewinning een belangrijke bijdrage kan leveren aan de energietransitie. Aquathermie is een techniek die substantieel kan bijdragen aan het leveren van duurzame warmte (en koude) in de gebouwde omgeving. Door (1) de winning van thermische energie uit oppervlaktewater (TEO), drinkwater (TED) of afvalwater (TEA) te koppelen aan (2) laag thermische opslagsystemen in de bodem en (3) distributie via warmte- en koudenetten kan aquathermie in potentie voorzien in een substantieel deel van de warmtevraag. Aquathermie met TED wordt al op verschillende plekken in Nederland succesvol toegepast.
Wanneer warmte (of koude) aan het drinkwater wordt onttrokken door een warmtewisselaar in een TED-installatie heeft dit invloed op de temperatuur van het drinkwater. De microbiologische kwaliteit van het drinkwater kan hierdoor veranderen. Het is daarom belangrijk om zicht te hebben op de toelaatbare temperatuurveranderingen van het drinkwater (‘waterfase’) en de biofilm in de warmtewisselaar. In het verleden is al verschillende keren onderzocht wat het effect van TED is op de microbiële biomassaconcentratie en samenstelling van de bacteriële gemeenschap (Moerman et al., 2019; Ahmad, 2022; van Bel et al., 2023). Deze onderzoeken geven echter geen volledig beeld of zogenaamde opportunistische pathogenen, die van nature in lage aantallen in drinkwater aanwezig kunnen zijn, bij hogere temperaturen zich daadwerkelijk gaan vermenigvuldigen in de biofilm en daardoor een risico vormen voor de volksgezondheid. Ook zijn alle eerdere onderzoeken gebaseerd op proeven met (geïnfiltreerd) grondwater als bron voor drinkwater. Daarom is binnen WarmingUP een proefopstelling gebouwd waarmee daadwerkelijk onderzoek gedaan kan worden naar de groei van opportunistische pathogenen op diverse materialen die gebruikt worden in warmtewisselaars en bij verschillende temperaturen van drinkwater geproduceerd uit oppervlaktewater. Daarmee kan deze proefopstelling worden gebruikt om te voorspellen of het gebruik van TED bij verschillende temperaturen leidt tot een verhoogd risico op verspreiding van opportunistische pathogenen.

Met deze studie is beoogd vast te stellen wat toelaatbare temperaturen zijn in relatie tot vermeerdering van opportunistische ziekteverwekkers voor de inzet van aquathermie/ TED bij drinkwater geproduceerd uit oppervlaktewater. Het achterliggende doel hierbij is grootschaliger facilitering van aquathermie/ TED in de praktijk onder veilige condities voor de volksgezondheid.