Energietransitie: Verkenning beschikbare ruimte op 1 meter diepte

Nederland heeft zijn klimaatambities nader uitgewerkt in landelijk beleid voor onder andere de gebouwde omgeving. Een van de doelen is om in 2050 7,5 miljoen woningen en gebouwen te voorzien van een duurzame warmtevoorziening. Hiervoor zullen onder andere warmtenetten worden aangelegd waardoor de drukte in de ondergrond verder zal toenemen, warmtenetten bestaan immers uit heen- en retourleidingen. De impact op drinkwaterleidingen zal groter zijn bij warmtenetten met een hoge temperatuur, omdat de warmte-uitstraling groter is. Voor drinkwaterbedrijven is het relevant te weten of het extra ruimtebeslag impact zal hebben op het vervangingsbeleid van drinkwaterleidingen. Beuken [1] heeft in 2020 de impact van de aanleg van warmtenetten in kaart gebracht. Hij concludeerde op basis van een ruimtelijke inschatting dat als gevolg van de geprojecteerde aanleg van warmtenetten in stedelijke gebieden ongeveer 30% van de lengte van drinkwaterleidingen zich binnen een afstand bevindt van 2 meter1 van een warmtenet. Dit betekent dat het vervangingsbeleid van een aanzienlijk aandeel van de stedelijke drinkwaterleidingen beïnvloed zal worden door de aanleg van warmtenetten ten behoeve van de energietransitie. In het BTO-project “Invloed van Energietransitie op leidingvervanging”, kijken we meer in detail en met een actuele blik naar de impact van de aanleg van warmtenetten op drinkwaterleidingen. In dit rapport beschrijven we de resultaten van een GIS-analyse die in meer detail ingaat op de beschikbare vrije openbare ruimte om warmtenetten in te plannen. Het doel van deze analyse is gedefinieerd als: breng in twee concrete casussen in beeld hoeveel vrije openbare ruimte er beschikbaar is voor de aanleg van een warmtenet, waarbij er van wordt uitgegaan dat in geval van onvoldoende ruimte voor een warmtenet er actie van het drinkwaterbedrijf noodzakelijk zal zijn. Deze actie kan zijn het verleggen van de drinkwaterleiding of het met gemeente en warmtebedrijf komen tot een aanvaardbare alternatieve oplossing. Opgemerkt wordt dat de warmteplannen nog een voorlopig karakter hebben en in de komende jaren nog aangepast zullen worden. De resultaten van deze analyse dienen daarom beschouwd te worden als indicatief. Het doel van deze analyse is na te gaan of het met een relatief eenvoudige GIS-analyse mogelijk is om dergelijke vraagstukken te onderzoeken.