Invloed van vetzuren en driewaardige ijzerionen op de microbiële populaties in drinkwater en biofilms

Hoewel de meeste biomassa in het drinkwaterdistributiesysteem zich bevindt in de biofilm op de buiswand of op het sediment (Liu et al., 2014; 2017; van der Wielen & Lut, 2016), besteden de meeste studies voornamelijk aandacht aan de biomassa die aanwezig is in het drinkwater. Onderzoek heeft echter laten zien dat de bacteriën die dominant aanwezig zijn in het gedistribueerde Nederlandse drinkwater meestal ook al aanwezig zijn in het reinwater van het pompstation (Roeselers et al., 2015; Vavourakis et al., 2020; Learbuch & Timmers, 2020). Het lijkt er daarom op dat actieve microbiologische processen in het distributiesysteem voornamelijk plaatsvinden in de biofilm. Welke metabole processen plaatsvinden in de biofilm in het distributiesysteem is onbekend, evenals de rol van deze biofilm in de biologische stabiliteit van het water, welke stoffen (AOC-P17/NOX, AOC-A3, PHMOC, eiwitten, koolhydraten, vetzuren, etc.) worden afgebroken en daarmee nagroeiproblematiek kunnen veroorzaken en wat de invloed van deeltjeskarakteristieken (weinig organische stof, veel organische stof, ijzer/mangaangehalte etc.) op biofilmgroei is. Hierdoor blijft de dynamiek tussen biofilm op de buiswand, biofilm op het sediment en bacteriën in de waterfase onduidelijk. Het ontbreken van dergelijke kennis is een belangrijke reden waarom het definiëren van effectieve en goed onderbouwde beheersmaatregelen in zuivering en distributie om de biologische stabiliteit van het drinkwatersysteem te verbeteren moeilijk is.
Om te achterhalen welke metabole processen dominant kunnen zijn in biofilms van een drinkwaterdistributiesysteem, zijn in fase 1 van het BTO-project “Microbiologie tijdens drinkwaterdistributie’ de functionele genen gekarakteriseerd die aanwezig zijn in het microbioom van biofilm uit drie verschillende voorzieningsgebieden (Learbuch & Timmers, 2020). De belangrijkste conclusie van het eerste projectonderdeel was dat met name functionele genen werden gevonden die betrokken zijn bij de afbraak of vorming van vetzuurketens, de zogeheten bèta-oxidatie. Dit betekent dat de afbraak van vetzuren mogelijk een belangrijke rol speelt in de biofilm op de buiswand en op het sediment van drinkwaterdistributiesystemen.
In fase 2 van het BTO-project is vervolgens onderzocht wat het effect is van vetzuurdosering, aan biofilmmonitoren gevoed met drinkwater, op de microbiologie van de biofilm. Deze rapportage beschrijft de resultaten van het fase 2 onderdeel van het project.