Roadmap Distributie onderzoek 2050

De maatschappij en openbare ruimte ontwikkelen zich in korte tijd in nieuwe richtingen, denk aan de energietransitie, kunstmatige intelligentie, verstedelijking, klimaatverandering, ICT-ontwikkelingen die tot steeds meer data en informatie leiden. In het huidige zesjarenplan van de TG Distributie (Blokker 2017) is beperkt stilgestaan bij deze nieuwe ontwikkelingen en zijn de onderzoeken vooral in het verlengde van het huidige beeld gedefinieerd. Om voldoende aandacht te besteden aan deze nieuwe ontwikkelingen en het onderzoek up-to-date en innovatief te houden, is het belangrijk om deze ontwikkelingen in de toekomstvisie mee te nemen. Daarvoor is het goed om een stip op de horizon te plaatsen: waar willen we naar toe, en hoe komen we daar. Welk onderzoek is dan nodig en welke implementatie? Het jaar 2050 lijkt een geschikte tijdshorizon, het jaar waarin de maatschappij “klimaatadaptief”, “energieneutraal” en “van het gas af” moet zijn. Hoe kunnen we zorgen we dat we in 2050 een leidingnet hebben dat op orde is en in lijn met de maatschappelijke verwachtingen van dan?
In 2008 is voor het BTO distributie-onderzoek een roadmap opgesteld (Vloerbergh 2008), waarin 5 jaar vooruit werd gekeken. In 2017 is het onderzoeksplan voor de TG Distributie opgesteld met een groep kwartiermakers vanuit de bedrijfstak waarin zes jaar vooruit is gekeken (Blokker 2017). In 2010/2011 is in de PBC Distributie een mindmap opgesteld van distributie met als kern “operational excellence”, wat betekent dat (op vlak van waterkwaliteit, leveringszekerheid en AM), hoe meet je dat (kosten, prestatie, risico) en welke kennis is daarvoor nodig? Welke kennis hebben we al, en welke ontbreekt nog? De mindmap was toe aan een update, m.b.t. wat er al bekend is / wat is al onderzocht, welke nieuwe uitdagingen ons te wachten staan, welke stappen de waterbedrijven moeten zetten en welk onderzoek daarvoor nodig is. Daarbij zijn verschillende drijfveren die beleid bepalen meegenomen, zoals laagste (maatschappelijke) kosten, beste prestatie, adaptief vermogen, transparantie richting de eindgebruiker, etc. (zie ook Blokker et al. 2015). De bedoeling was op zowel strategisch, tactisch als operationeel niveau te kijken.
Het kader voor de workshops is in samenwerking met KWR-collega’s met expertise op het vlak van toekomstverkenningen gemaakt. Verder hebben we gebruik gemaakt van de relevante kennis die er al is op dat vlak (energie, klimaat, etc. in 2050; en bijvoorbeeld ook wat de waterbedrijven gedaan hebben zoals Dunea’s visie op vitale infrastructuur).
Dit project was verkennend van karakter en heeft geleid tot een roadmap voor drinkwaterdistributie in 2050 die in dit rapport wordt beschreven. Met deze roadmap kunnen de drinkwaterbedrijven benodigde veranderingen in hun bedrijfsvoering prioriteren en richting geven aan het (BTO-) onderzoek. Dit leidt tot een effectievere, efficiëntere en duurzame drinkwatervoorziening waarin op tijd ingesprongen kan worden op de veranderingen in de maatschappij.