Robuustheid zuiveringen DPWE bedrijven. Inventarisatie nieuwe stoffen en selectie voor experimenteel onderzoek

Dit rapport is onderdeel van een vijfjarige cyclus die de robuustheid van de drinkwaterzuiveringen van de DPWE bedrijven onderzoekt met betrekking tot prioritaire stoffen. Het DPWE onderzoek met betrekking tot prioritaire stoffen beslaat een vijfjarige cyclus waarin drie fases onderscheiden kunnen worden. Fase 1 is de selectie van prioritaire stoffen voor het proefinstallatieonderzoek. Fase 2 is het vormgeven en uitvoeren van het proefinstallatieonderzoek en fase 3 beschrijft het uitwerken van de data verkregen uit het proefinstallatieonderzoek. Er zijn eerder al twee cycli doorlopen (2005 – 2010 en 2010 – 2015) en dit rapport beschrijft de eerste fase van de derde cyclus, het selecteren van de prioritaire stoffen voor het proefinstallatie onderzoek.
De ontwikkeling en productie van nieuwe prioritaire stoffen staat niet stil, waardoor er voortdurend nieuwe problematische stoffen ontdekt worden. Daarnaast blijven analysetechnieken voor prioritaire stoffen zich ontwikkelen waardoor er steeds meer (nieuwe) prioritaire stoffen gedetecteerd kunnen worden (bijvoorbeeld pyrazool). Dit laat de noodzaak zien om elke 5 jaar de selectie van prioritaire stoffen die getest worden in het proefinstallatieonderzoek opnieuw te beoordelen en eventueel aan te passen zodat er ingespeeld kan worden op de actualiteit.
Op basis van studies uitgevoerd in de afgelopen vijf jaar is er gekeken welke prioritaire stoffen aangetroffen (veelvuldig of slechts incidenteel maar in hoge concentraties) in de oppervlakte wateren in Nederland. Het doel van dit rapport is het maken van een selectie maken van deze stoffen voor verder onderzoek op basis van toxicologische aspecten, de verwijdering van deze stoffen in de zuivering gestaafd met literatuuronderzoek, stofeigenschappen en praktische zaken (zoals de mogelijkheid om deze stoffen te analyseren met de huidige beschikbare technieken). De selectie van prioritaire stoffen, zoals gemaakt in dit rapport, zal volgend jaar gebruikt worden in het vormgeven van het proefinstallatieonderzoek dat uitgevoerd zal worden in 2017- 2018.
Daarnaast bevat dit rapport ten opzichte van vorige rapporten over de selectiekeuze van prioritaire stoffen, een extra onderdeel, namelijk die recalcitrante stoffen en mogelijke zuiveringstechnieken hiervoor. Op basis van de selecties van prioritaire stoffen uit de drie cycli (2005, 2010, 2015) is een lijst opgesteld met recalcitrante stoffen. Recalcitrante stoffen zijn gedefinieerd als stoffen die voor minder dan 20% worden verwijderd door de eerder onderzochte zuiveringsprocessen in het kader van robuustheid zuiveringen (actief- kool, oxidatieprocessen of membraanfiltratie), of waarvan de verwijdering onzeker/onbekend is. Door middel van een literatuurstudie is gekeken naar de mogelijke verwijdering van deze stoffen met “alternatieve zuiveringstechnieken”. Alternatieve zuiveringstechnieken zijn in dit verband zuiveringstechnieken anders dan de eerder onderzochte technieken (membraanfiltratie, oxidatieprocessen en/of actief-kool filtratie).