Duurzaamheid van basenminnende schraallanden in kwelzones. Monitoring 1989-2020 Stroothuizen, Punthuizen en Lemselermaten

“In (voorheen) grondwatergevoede, basenminnende schraallanden in beekdalen is verzuring sinds de jaren ’80 onderkent als een groot knelpunt voor de achteruitgang van de vegetatie. In het kader van de regeling Effectgerichte Maatregelen tegen Verzuring (EGM) werd in de jaren ’90 dit knelpunt aangepakt met plaggen en waar mogelijk herstel van de waterhuishouding in natuurterreinen. Na plaggen bepaalt de balans tussen aanvoer van basen door grondwatertoevoer en toename van de kationadsorptiecapaciteit door accumulatie van organische stof of basenrijke condities duurzaam zijn. Daarnaast kan in droge perioden oxidatie van sulfiden zorgen voor verzuring en uitloging van basen. Dit is op zowel geplagde als niet geplagde locaties een risico in kwelgebieden die actueel of in het verleden belast zijn met veel sulfaat en daardoor sulfiden in de bodem hebben geaccumuleerd.
Wegens onzekerheden over de accumulatiesnelheid van organische stof, de aanvoerflux van basen door grondwater en de opbouw van verzuringscapaciteit is de ontwikkeling van de basenverzadiging en bodem-pH in grondwatergevoede schraallanden dynamisch en onzeker op zowel een korte als lange termijn. Om deze reden zijn een 9-tal oude EGM/OBN monitoringslocaties in 2020 opnieuw opgenomen. Het betreft meetlocaties in Noordoost- Twente in de natuurreservaten Stroothuizen, Punthuizen en Lemselermaten. De heropname in 2020 verlengde de bestaande meetreeksen, wat unieke tijdreeksen oplevert van maar liefst 26 tot 32 jaar van organische stof en basentoestand van de bodem en de vegetatie. Het betreft 7 geplagde en 2 niet geplagde locaties.”

(Citaat: Aggenbach, C.J.S. – Duurzaamheid van basenminnende schraallanden in kwelzones. Monitoring 1989-2020 Stroothuizen, Punthuizen en Lemselermaten – OBN-VBNE-Driebergen (2021))